10.SINIF TARİH 2 SINAVI SORULARI

1. Kırım’ın Rusya’ya katılmasını anlatınız.
2. I.Mahmut devri ıslahatlarını yazınız.
3. İtfaiye teşkilatı ilk kez ne zaman kullanıldı?
4. Nizam-ı Cedit ordusu hangi olayla son bulmuştur?
5. 17. yüzyıl ıslahatlarının özellikleri hakkında bilgi veriniz.
6. Edirne olayı nedir?
7.
a)Pasarofça antlaşması
b)Nasuh Paşa antlaşması
c)Kırım’ın bağımsızlığını kazanması
d)Çeşme’de Osmanlı donanmasının yakılması
Yukarıdaki olayların oluş tarihlerini yazınız.

8. Zamanında içkiyi yasaklayan ve kahveleri kapatan padişah kimdir?

9. Karlofça antlaşması hangi padişah döneminde imzalanmıştır?

10. Reform hareketleri en çok hangi hristiyan mezhebini olumsuz etkilemiştir?

10 sınıf tarih soruları

ADI SOYADI:

1. Osmanlı Devleti'nin Fransızlara 1740 Kapitülasyonları olarak bilinen ayrıcalıkları tanımasının nedeni nedir?
2. Osmanlı Fransa ilişkileri ilk kez hangi olayla bozulmuştur?
3. I.Ahmet döneminde tahta geçme sisteminde meydana gelen değişiklik nedir?
4. II. Viyana Bozgunu'nun yarattığı kargaşa ortamından yararlanan Deli Petro, 1700 İstanbul Antlaşması ile Osmanlı Devleti'nden Azak Kalesi'ni almış ve Karadeniz'e inmiştir. Osmanlı Devleti bu duruma aşağıdaki hangi olayla son verip, Rusya'yı Karadeniz'den uzaklaştırmıştır?
5. Fransa’nın 1798 yılında Mısırı işgal etmesinin temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
6. Avrupa’da sürekli elçilikler ilk kez hangi dönemde başlamıştır?
7. Osmanlı Devleti Vasvar Antlaşmasını hangi devletle yapmıştır?
8. I.Abdülhamit devri ıslahatlarını yazınız.
9. 18.yüzyıl ıslahatlarının genel özelliklerini yazınız.
10.
a)Belgrad antlaşmaları
b)Patrona Halil İsyanı
c)Vaka-i Vakvakiye’nin meydana gelmesi
d)Kasr-ı şirin antlaşması
Yukarıdaki olayların oluş tarihlerini yazınız.

Cumhuriyet Dönemi çağdaşlaşma ve yenilikler

ÇAĞDAŞLAŞMA:
• Cumhıriyetin ilanı 29 ekim 1923
 Devlet rejiminin adı kondu.
 1921 anayasasında bazı değişiklikler yapıldı.(“Cumhuriyet” maddesi anayasaya girdi.)
 Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı seçildi.
• Hilafetin kaldırılması 3 mart 1924
• Tevhid-i Tedrisat Kanunu:3 mart 1924
• Genelkurmay başkanlığı kuruldu.3 mart 1924

1924 ANAYASASI:(20 Nisan 1924)
• İkinci anayasamızdır.
• MADDELERİ:
1. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.
2. Devletin yönetim şekli CUMHURİYETTİR.
3. Devletin dini İSLAM,başkenti ANKARA,dili TÜRKÇE’dir.
4. Yasama,yürütme ve yargı meclis kontrolündedir.Meclis yürütme yetkisini hükümet vasıtasıyla kullanır,yargı ise bağımsız mahkemelerdedir.
5. Bütün türk vatandaşları kanun önünde eşittir.
• 1924 anayasası 27 mayıs 1960 yılına kadar yürürlükte kalmıştır.

BÜYÜK DEVLETLERİN OSMANLI POLİTİKALARI

İNGİLTERE POLİTİKASI:
 İngilizler 19.yy.’ın sonlarına kadar Osmanlı’nın toprak bütünlüğünden yana bir politika izlediler.Amacı:
1. Sömürgelerine giden en kısa yolun Osmanlı topraklarından geçmesi.
2. Osmanlı’nın hammadde ve Pazar olanaklarından yararlanması.
3. Rusya ve Fransa gibi devletlerin Osmanlı’ya hakim olmasını engellemek istemesi.
 Ancak İngiltere bu politikasından 1878 yılından sonra vazgeçmiştir.Bunda:
1. Osmanlı’nın Almanya’ya yaklaşması
2. İngiltere’nin Osmanlı’nın stratejik noktalarına göz dikmesi.
3. Osmanlı’nın iyice zayıflaması etkili olmuştur.
FRANSA’NIN POLİTİKASI:
 Kanuni döneminde başlayan dostluk .Fransa’nın mısır’ı işgaliyle bozuldu.
 Fransa daha sonraları Osmanlı topraklarını ele geçirmek istemiştir.Bu amaçla Cezayir ve Tunus’u işgal etmiştir.
İNGİLTERE VE FRANSA HAMMADDE VE PAZAR İHTİYAÇLARININ ARTMASI ÜZERİNE OSMANLI’NIN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNDEN VAZGEÇMİŞ VE OSMANLI’NIN PARÇALANMASI FAALİYETLERİNE BİZZAT KATILMIŞTIR.
RUSYA’NIN POLİTİKALARI:
 Ruslar’ın amacı:
1. İstanbul’u ve boğazları ele geçirmek.
2. Sıcak denizlere ulaşmak.
 Bu amaçla Osmanlı ile savaşlar yapmış ve Osmanlı hakimiyetindeki hristiyanları kışkırtmıştır.

ALMANYA’NIN POLİTİKASI:
 Almanya,İngiltere’nin sömürgelerine giden yolları ele geçirmek ve ingiltere’nin Pazarlarına sahip olmak istiyordu.Bu amaçla Osmanlı’ya yaklaştı.
 İngiltere’nin politikaları Osmanlı’yı Almanya’ya yaklaştırdı.

DENGE POLİTİKASI:
Haklarını ve topraklarını dışarıdan gelen saldırılara karşı koruyamayan devletlerin başka devletlerin yardımıyla varlığını sürdürme politikasına denge politikası denir.
Osmanlı ilk kez 1798’de Fransa’nın Mısır’ı işgali sırasında bu politikayı kullanmıştır.

ŞARK MESELESİ VE VİYANA KONGRESİ

• ŞARK MESELESİ:
 İlk olarak VİYANA KONGRESİ’NDE kullanıldı.(1815)
 Temelde Avrupa-Türk ilişkileri yatar.Görünüşte Osmanlı hakimiyetindeki hristiyanları korumak ve savunmaktır.
 Gerçekte ise Osmanlı topraklarının büyük devletler arasında paylaşılmasıdır.
ŞARK MESELESİNDE BÜYÜK DEVLETLERİN AMAÇLARI:
1. Balkanlardaki hristiyan uluslarını Osmanlı’dan kurtarmak.
2. Türkler’i balkanlardan atmak.
3. İstanbul’u Türklerden almak.
4. Osmanlı Devleti’nin Asya topraklarındaki azınlıklarına ıslahat yapmasını sağlamak ve onların özerklik mümkünse bağımsızlık kazanmasını sağlamak.
5. Anadolu’dan Türkleri atmak.
VİYANA KONGRESİ(1815):
 Fransa’nın Watelao yenilgisinden sonra Avrupa’da bozulan sınırları ve siyasi dengeyi yeniden düzenlemek amacıyla toplanmıştır.
 Viyana kongresi’nde:
1. Büyük devletlerin istekleri doğrultusunda Avrupa sınırları yeniden çizildi.
2. Fransız ihtilali ile ortaya çıkan akımlar önemsenmemiş ve siyasi emeller göz önüne alınmıştır.
3. Şark meselesi ortaya atılmıştır.
 Viyana Kongresi’nden Navarin olayına kadar geçen döneme RESTORASYON DEVRİ denir.

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI

LOZAN KONFERANSI:
 Anlaşma devletleri Lozan’ı Sevr’in görüşmesi olarak gördüğü için Lozan’a T.B.M.M.‘nin yanında İstanbul hükümetini de davet etmişlerdi.Ancak T.B.M.M. saltanatı kaldırarak Lozan’a tek güç olarak gitmiştir.
 İsmet Paşa Lozan’a baştemsilci olarak gönderildi.
 Lozan görüşmeleri iki dönemli olmuştur.İlk görüşmeler 20 kasım 1922’de başlamış ve 4 şubat 1923’te sona ermiştir.Önemli konularda uyum sağlanmaması görüşmelerin kesilmesine neden olmuştur.
 2. Görüşmeler 23 nisan 1923’te başlamış ve 24 temmuz 1923’te anlaşma ile sonuçlanmıştır.

ANTLAŞMA MADDELERİ:
1. Sınırlar:
 Suriye sınırı,20 ekim 1921 tarihinde imzalanan Ankara antlaşmasına göre belirlenmiştir.
 Irak sınırı,Musul-Kerkük sorunu yüzünden tam belirlenememiştir.İng-Türkiye arasındaki görüşmelere bırakılmıştır.
 Batı sınırı,Btı Trakya geri alınamamış,türk-yunan sınırı mudanya ateşkes anlaşmasındaki gibi Meriç nehri sınırı olmuştur.Yunan KARAAĞAÇ’I SAVAŞ TAZMİNATI OLARAK VERMİŞTİR.Bozcaada ve imroz türkiye’de kalmış,Diğer ege adalar ise yunana ırakılmıştır.12 ada İtalya’ya bırakılmıştır.

2. Kapütilasyonlar:
Çözülmüştür.
3. Boğazlar:
 Boğazlar Türk başkan idaresinde luslararası bir komisyona devredilmiş.Boğazların her iki yakasında 20’şer km.’lik askersiz bölge belirlenmiş.
 Boğazlardan ticaret gemileri geçebilecek.Savaş gemilerine ise tonaj sınırlaması getirilmiştir.
 İstanbul’u işgal güçleri 1,5 ay içinde boşaltacak.
4. Borçlar:
 Duyun-u umumiye kaldırıldı.
 Osmanlı’dan ayrılan devletlere borçlardan hisse verildi.
 Borçların büyük kısmı yeni Türk devletine kaldı.
5. Ermeni sorunu:
 Sorun çözüldü.
6. Azınlıklar:
 Azınlıklara Türkler’e tanınan haklar tanındı.
 Ayrıcalıklar kaldırıldı.
 Rumlar ile Türkler arasında mübadele yapılacak.
7. Yabancı okullar:
 Türkiye’deki yabancı okullar Türk hükümetine bağlı olacak.
 Bu okulların öğretimini Türk hükümeti düzenleyecek.
8. Patrikhane:
 Yabancı kiliselerle ilişki kurmaması şartıyla Türkiye’de kalması kabul edildi.

SONUÇLARI:
1. Bu antlaşmayla itilaf devletleri Misak-ımilli ve yeni Türk devleti’ni kabul etti.
2. Askerşi zaferler bu antlaşma ile siyasi zafere dönüştü.
3. Bu antlaşmayla Türkiye açısından I.Dünya Savaşı sona erdi.

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI

MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI(11 EKİM 1922)
 Batı Anadolu’nun yunanlılar’dan temizlenmesine karşın Doğu Trakya ve İstanbul halen işgal altındadır.Bu durum İngiltere ve Türkiye’yi savaş durumuna getirmiştir.Ancak:
1. Fransa ve İtalya’nın İngilter’yi yalnız bırakması.
2. İngiliz kamuoyunda savaş karşıtı bir durumun ortaya çıkması.
 Bu nedenler İngilizleri ateşkese sürüklemiştir.
 Görüşmelere TÜRKİYE,İNGİLTERE,FRANSA VE İTALYA katılmıştır.
 Yunanlılar görüşmelere katılmadı.Görüşmeler sırasında yunanı İngilizler temsil etti.
 11 ekim 1922 tarihinde MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI imzalandı.Buna göre:
1. Türk-Yunan kuvvetleri arasında savaş sona erecektir.
2. Yunanlılar Meriç. Nehrine kadar Doğu Traya’yı 15 gün içinde boşaltacaktır.
3. Doğu Trakya Türk jandarmasına teslim edilecektir.
4. İstanbul,boğazlar ve çevresi T.B.M.M. hükümetine bırakılacak.İtilaf devletleri barış antlaşmasına kadar bölgede kuvvet bulundurulacaktır.
5. Barış antlaşması yapılıncaya kadar Çanakkale ve İzmit yarımadasında belirlenen çizgiyi geçemeyecektir.

SONUÇLARI:
 Yeni Türk devleti I.Dünya savaşı’nda yenik devlet yerine eit devlet konumuna geldi.
 Batıda misak-ı milli sınırlarına ulaşıldı.
 Fransa’dan sonra İtalya ve İngiltere de yeni Türk Devleti’yle ateşkes imzalayarak yeni Türk devletini tanıdı.